SOCIALE EN ECONOMISCHE OMGEVING

De Belgische kustzone, een regio die minder dan 9% van de oppervlakte van Vlaanderen beslaat, kent een atypisch demografisch profiel. De kustgemeenten behoren tot de dichtstbevolkte gebieden van het Noordzeegebied. Naast een hoge bevolkingsdichtheid, wordt de Kust gekenmerkt door een vergrijzende bevolking en een bevolkingsgroei die achterblijft ten opzichte van de rest van Vlaanderen. Deze specifieke demografische kenmerken hebben een belangrijke impact op maatschappelijke domeinen zoals huisvesting, zorg en werkgelegenheid.

Ook de ongelijke welvaartsverdeling in de kustzone vormt een belangrijk aandachtspunt. Zo woont meer dan de helft van de kansarme huishoudens in West-Vlaanderen in deze regio. Vooral de verstedelijkte kustgemeenten zijn kwetsbaar voor kansarmoede. De kustzone heeft daarnaast ook een opvallend hoog aantal tweedeverblijven, wat resulteert in een bovengemiddelde leegstand van woningen gedurende het jaar. Deze hoge graad aan leegstand biedt enerzijds economische perspectieven voor het kusttoerisme, maar beperkt de beschikbaarheid van woningen voor permanente huisvesting, wat de druk op de reguliere woonmarkt doet toenemen. Tot slot huisvest de kuststreek een hoog aandeel alleenstaanden en wordt de woonstructuur sterk gedomineerd door appartementen. Al deze elementen hebben een impact op de woonbeleving en op het sociale weefsel van de kustzone.

Op het vlak van economie vormt het toerisme de grootste economische motor van de kustzone met een jaarlijkse omzet van ca. 3,9 miljard euro, maar ook de Vlaamse kusthavens en in het hinterland de kustlandbouw nemen een belangrijke economische positie in. Er zijn evenwel ook een aantal economische uitdagingen. Zo bleef de werkgelegenheidsgroei in de kustgemeenten over een periode van vijftien jaar ruim 10% achter op het Vlaamse gemiddelde, terwijl de werkloosheidsgraad in vrijwel alle kustgemeenten hoger ligt dan het Vlaamse gemiddelde.

Meer informatie en cijfers over de sociale en economische situatie van de kustzone is te vinden in de thematekst van het Compendium voor Kust en Zee en in KustINzicht 2025.