VOGELS

Het Belgisch deel van de Noordzee (BNZ) vormt een belangrijke biotoop voor zeevogels. Door het grote voedselaanbod doet het dienst als foerageergebied. Daarnaast fungeert het BNZ ook als overwinterings- en doortrekgebied. Zo telt men tijdens de trekperiode geregeld belangrijke aantallen (meer dan 1% van de globale biogeografische populatie) van de kleine mantelmeeuw (Larus fuscus), dwergmeeuw (Hydrocoloeus minutus), grote stern (Thalasseus sandvicensis) en visdief (Sterna hirundo) (Stienen et al. 2007).

Om vogelsoorten te beschermen zijn er verschillende Europese afspraken. Zo moeten instandhoudingsmaatregelen genomen worden volgens de Ramsar conventie indien er ten minste 1 procent van de globale populatie van een bepaalde vogelsoort in een gebied voorkomt. Daarnaast omvat de Europese Vogelrichtlijn een lijst van zeldzame of bedreigde vogelsoorten. Ter bescherming van deze vogels dient elke lidstaat Speciale Beschermingszones (SBZ-V of vogelrichtlijngebieden) aan te wijzen die deel uitmaken van het Natura 2000-netwerk.

Ondanks de inspanningen en internationale afspraken in het kader van het behoud van vogelsoorten blijkt uit de herziening van de initiële beoordeling voor de Belgische mariene wateren dat het steeds slechter gaat met de zeevogels (KRMS 2018). Een langdurige monitoring van het aantal broedparen in de 3 OSPAR regio’s (Arctische wateren, Noordzee en Keltische zee) toont aan dat het aantal broedende zeevogels sterk gedaald is. In het BNZ bevindt 25% van de soorten zich momenteel onder het referentieniveau. Mogelijke redenen voor deze achteruitgang zijn habitatvernietiging, achteruitgang van de habitatkwaliteit en predatie (Stienen et al. 2017).

Onderzoek naar zeevogels wordt op verschillende manieren uitgevoerd. Vogeltellingen gebeuren via een combinatie van waarnemingen en berekeningen. Anderzijds worden migratiepatronen van vogels geregistreerd via kleurringen en GPS-tracking systemen (UvA-BiTS). Hierbij meet een zender op de rug van een vogel de positie en de hoogte van de vogel op regelmatige tijdstippen. Dit gebeurt o.a in het kader van het LifeWatch project bij de zilvermeeuw (Larus argentatus), de kleine mantelmeeuw en de bruine kiekendief (Circus aeruginosus). Deze data zijn beschikbaar op de LifeWatch data explorer. Binnen LifeWatch observeert men ook het gedrag van vogels aan de hand van videobeelden van Birdcams (live video).

Meer info op www.compendiumkustenzee.be.