Tijdens de eerste week van juli kon er van Nieuwpoort tot Knokke, alsook de hele Nederlandse kust, genoten worden van een felblauwe gloed in het water (Foto rechts: Rolf de Feijter). Dit verschijnsel heet bioluminescentie, en komt bijna elk jaar voor bij optimale omstandigheden zoals zwoel weer, een rustige zee met weinig wind en zwak maanlicht. De kleur wordt veroorzaakt door een ééncellige alg genaamd Zeevonk (Noctiluca scintillans). De alg is ongeveer een mm groot en bezit een lichtgevend enzym (het zogenaamde luciferase) dat actief wordt door beweging van het water. Dit zorgt voor oplichtende golven en is in feite een soort beschermingsmechanisme, vertelde marien bioloog en communicatieverantwoordelijke Jan Seys (VLIZ) op 1 juli 2019 in “De wereld vandaag” op Radio 1 (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/07/01/de-lichtgevende-zeevonk-is-terug-een-van-de-allermooiste-dingen/).
In kader van het LifeWatch project observeert men de samenstelling van planktongemeenschappen in het Belgisch deel van de Noordzee (BNZ), door middel van geautomatiseerde identificaties van de voorkomende taxonomische groepen. Hiervoor wordt ondermeer het ZooSCAN toestel ingezet. Noctiluca is een van de regelmatig waargenomen soorten: gegevens van waarnemingen tussen 2014 en 2018 tonen aan dat Noctiluca in de zomermaanden massaal begint te bloeien, met telkens een zeer grote piek in juni. De gegevens zijn beschikbaar via de LifeWatch data explorer.
Links: detailopname Noctiluca (bron: LifeWatch-VLIZ). Rechts: densiteiten van Noctiluca (ind/m³) in het BNZ tussen 2014 en 2019 (LifeWatch data explorer).
Ook binnen Kustportaal zijn er dynamische kaarten (zie figuur onder) specifiek aan zoöplankton gewijd. Deze kaarten geven de densiteiten weer van verschillende taxa gemeten tijdens de maandelijkse LifeWatch staalnamecampagnes. Meer informatie rond zoöplankton is tevens te vinden onder het thema Plankton.
